Jaki statyw wybrać?

Jaki wybrać statyw do fotografii nocnej lub krajobrazowej?

Być może jesteś na początku swojej przygody z fotografią nocną, krajobrazową lub po prostu chciałbyś od czasu do czasu sfotografować zachód czy wschód słońca? Jeśli tak, to zapraszam Cię do lektury tego poradnika, w którym podpowiem Ci na co zwrócić uwagę przy wyborze trójnogu po to, abyś mógł cieszyć się nim przez długie lata.

Trzy, a może cztery sekcje?

Na początek warto przemyśleć w jakich okolicznościach oraz z jakim aparatem najczęściej będziesz wykorzystywał swój statyw. Jeśli dużo podróżujesz (zwłaszcza samolotem), to z pewnością docenisz nieco bardziej mobilne, lekkie konstrukcje. Podobnie gdy używasz aparatu kompaktowego lub lekkiej lustrzanki z krótkim obiektywem, którego masa nie przekracza 2,5 kg. W takich sytuacjach warto rozważyć statyw 4-sekcyjny, aluminiowy lub (jeśli dysponujesz większym budżetem) karbonowy. Zaletą tego typu sprzętu jest nie tylko jego waga, ale również sposób składania, co czyni go niezwykle poręcznym i łatwym do transportu. Przykładem tego typu trójnogu, z nieco wyższej półki jest Manfrotto MT190XPRO4.

Czy cena ma znaczenie?

Niestety, odpowiedź na to pytanie jest twierdząca. O ile nie zachęcam Cię do tego, abyś wybrał najdroższy ze statywów na jaki Cię stać, o tyle kupno taniego (marketowego) trójnogu za 100 - 200 zł. może oznaczać problemy - zarówno w kwestii ergonomii czy wygody użytkowania, jak i przede wszystkim bezpieczeństwa cennego sprzętu, który na nim zawiesisz. Uwierz mi, naprawdę nie warto montować aparatu i obiektywu za kilka tysięcy złotych na statywie za 200. Sam niestety kiedyś popełniłem ten błąd i do dziś pamiętam jak w pewną, nieco wietrzną noc prawie straciłem swój aparat, który w ostatniej chwili udało mi się uchronić przed upadkiem. Czy mając dobry samochód założysz do niego najtańsze, wątpliwej jakości opony? Podejrzewam, że nie. Podobnie jest w przypadku statywu.

Wracając do kwestii ilości sekcji, jeśli nie zależy Ci aż tak bardzo na mobilności, a sprzęt wozisz głównie w bagażniku samochodu, postaw na nieco bardziej stabilną konstrukcję, opartą na trzech sekcjach. Zasada jest taka, że im mniej wszelkiego typu połączeń, które z czasem mogą się luzować ( i tym samym prowadzić do mniejszej stabilności zestawu), tym lepiej. Taki statyw z pewnością sprawdzi się w fotografii nocnej, tym bardziej astrofotografii. Z czasem możesz bowiem pomyśleć o kupnie małej głowicy paralaktycznej do prowadzenia za pozornym ruchem sfery niebieskiej, a to oznacza kilka dodatkowych kilogramów, które bez problemu i kołysania musi udźwignąć Twój statyw.

Tu podobnie jak poprzednio wybór jest duży i można dostać niezłego oczopląsu przeglądając wszystkie oferty i modele. Niemniej, jest kilka rzeczy, na które warto zwrócić uwagę, w tym:

Kolumna centralna

W zasadzie mógłbym napisać: brak kolumny centralnej lub możliwość jej zdemontowania, względnie ustawienia w pozycji poziomej. Dlaczego jest to istotne? Otóż, fotografując krajobrazy, w zwłaszcza nocne niebo, bardzo szybko docenisz możliwość ustawienia kadru z bardzo niskiej, tzw. "żabiej" perspektywy. Na stałe wmontowana kolumna centralna może w tym przeszkadzać. Tak czy inaczej, przed zakupem koniecznie sprawdź jak nisko jesteś w stanie ustawić trójnóg po jego rozłożeniu.

Głowica

Możesz kupić statyw zarówno z głowicą jak i bez (wówczas samemu wybierasz najbardziej odpowiadający Ci model). Niezależnie od tego, głowica bezwzględnie musi być demontowalna. Niektóre tańsze (lub te mobilne) statywy mają głowicę zamontowaną na stałe. Przy takiej opcji nie tylko nie będziesz mógł z czasem wymienić głowicy na lepszą, ale też nie zamontujesz zestawu do prowadzenia. Osobiście uważam, że na początek wystarczy prosta głowica kulowa o dużym zakresie ruchów we wszystkich kierunkach. Jeśli wiesz, że będziesz robił panoramy, rozważ na przykład coś takiego.

Koniecznie zwróć uwagę, aby szybkozłączka posiadała wkręt z tzw. motylkiem (ułatwi to i przyspieszy pracę w trudnych warunkach oświetleniowych), a sama głowica miała wbudowaną poziomicę (niezwykle ważne przy panoramach).

Możliwość dociążenia

Dobrze gdy do statywu od spodu dołączony jest niewielki hak, dzięki czemu (przy nieco bardziej wietrznej pogodzie), bez problemu dociążysz go wieszając plecak lub torbę na aparat.

Mój wybór

Na koniec chciałbym zdradzić Ci jakiego statywu ja najczęściej używam fotografując nocne niebo lub podczas dłuższych, dziennych ekspozycji z wykorzystaniem filtrów ND. Otóż, posiadam Manfrotto z serii 055 (trochę starszy model niż ten współczesny prezentowany w tym artykule). Niemniej, jestem z niego bardzo zadowolony. Jest to wersja aluminiowa, a więc tańsza, ale za to bardziej stabilna. Myślę, że mogę śmiało powiedzieć, iż jest to sprzęt pancerny i z powodzeniem obroniłbym się nim przed dzikiem, czy wilkiem w razie konieczności. No cóż... nigdy nie wiesz do czego przyda Ci się Twój statyw, ale to już opowieść na zupełnie inny wpis, do którego przeczytania (a także pozostałych) już teraz gorąco Cię zachęcam :-)